Fotografie czarno-białe mają w sobie coś magnetycznego… Wydają się mówić do nas językiem bardziej dramatycznym niż zdjęcia w kolorze. Aby Twoje czarno-białe fotografie nabrały oryginalnego, nostalgicznego blasku i analogowego charakteru, najpierw spróbuj opanować lepiej obrabianie zdjęć. Postprodukcja bowiem otwiera przed fotografem wrota do nieosiągalnych w fotografii cyfrowej efektów. Czytaj dalej, aby poznać tajniki obrabiania czarno białych zdjęć…

Jak zabrać się za czarno-białą obróbkę?

Przed pojawieniem się na rynku filmu fotograficznego w kolorze, a zatem ponad sto lat temu, fotografia rządziła się z goła innymi zasadami, niż dzieje się to obecnie. Fotografia była uboższa o kolory, ale jednocześnie zachwycała bogactwem form, kształtnych plam, głębią oraz dopracowanymi przez fotografów sposobami uchwycenia gry światła i cienia. Dziś widok czarno-białego zdjęcia przyprawia nas zwykle o uczucie sentymentu, może jakiejś tęsknoty i przywołuje wspomnienia utrwalone w starych rodzinnych albumach. Aby lepiej zrozumieć, na czym polega urok czarno-białej fotografii, należy wziąć stare obrazy pod lupę i spróbować samodzielnie odnaleźć elementy, które dodają im niepowtarzalnego wydźwięku i stylu. 

Kruczki w obróbce zdjęć czarno białych

Monochromatyczność pozwala uwypuklić w fotografii aspekty, na których chcemy skupić wzrok widza, a kolory tylko niepotrzebnie odwracałyby od nich uwagę. Jednak w dobie kolorowej fotografii cyfrowej spojrzenie fotografów na światło jest nieco inne, niż było to za czasów zdjęć wyłącznie czarno-białych. Wówczas, aby w sposób czytelny i wyrazisty ukazać na materiale światłoczułym np. pozującego do zdjęcia modela, należało zadbać o odpowiednie oświetlenie. Aby tego dokonać, trzeba było przewidzieć, w jaki sposób światło zarejestruje się na kliszy i co najbardziej uwydatni, a co pozostawi na dalszym planie.

Aby lepiej zrozumieć, jak bardzo powinno się różnić myślenie o świetle w fotografii kolorowej i czarno-białej, wykonaj proste ćwiczenie. Otwórz pierwsze lepsze kolorowe zdjęcie w dowolnym programie do edycji i odpowiednim przyciskiem zamień je w czarno-białe. Prawdopodobnie od razu zauważysz, jak drastycznie zmieni się Twój sposób postrzegania danego obrazu. Być może dostrzeżesz nawet elementy, których wcześniej nie widziałeś, a plan, który na początku przyciągał Twoje spojrzenie – nagle stanie się bardziej mdły i odległy. 

Jak wydobyć monochromatyczne piękno w programie do edycji?

Zanim nauczysz się malować światłem w fotografii czarno-białej już podczas wykonywania zdjęcia, bardzo pomocne będzie opanowanie podstawowych „suwaków” w programie do obróbki zdjęć. Przy wyborze programu zwróć uwagę na dostępność kilku ważnych funkcji:

  • zmiana ekspozycji całego zdjęcia
  • zmiana ekspozycji punktowo, czyli na wybranym obszarze
  • regulacja nasycenia kolorów
  • kontrast
  • balans bieli
  • światło wypełniające
  • czernie
  • biele

Funkcje te pomogą Ci skorygować światło w ten sposób, aby podkreślało to, co ważne na zdjęciu. Dla przykładu – jeśli wykonasz portret i w programie zamienisz go w monochromatyczny obraz, prawdopodobnie twarz modela stanie się płaska i ciemna, a z tła wydobędą się niepotrzebne rozpraszacze. Możesz jednak podbić poziom tej fotografii w kilku szybkich krokach: rozjaśnij zdjęcie, jeśli to konieczne; przyciemnij światło wypełniające; rozjaśnij punktowo twarz modela lub podbij biele; dodaj odrobinę kontrastu.

Każde zdjęcie to całkiem inna historia i w zależności od Twojego poczucia estetyki możesz obrobić je na sto różnych sposobów. Pamiętaj jednak, że zwykle wzrok widza najpierw kieruje się na najbardziej kontrastowe elementy oraz na najjaśniejsze lub najciemniejsze (w zależności od kontekstu/tła) plamy obrazu.

Efekty specjalne w czarno białej fotografii

Dodatkowymi smaczkami, które dodają magii fotografii czarno-białej są charakterystyczne dla zdjęć analogowych efekty. Za pomocą programu graficznego możesz nanieść na zdjęcie symulacje – w pewnym sensie – „wad”, które są kojarzone z fotografią tradycyjną. Owe wady, świadomie używane, potrafią w wyjątkowy sposób upiększyć zdjęcie i dodać mu charakteru. Są to: winieta, ziarno (szum), zabrudzenia „kliszy”, plamy, „mydełko” itp.  Spróbuj zabawić się swoimi czarno białymi zdjęciami w programie do obróbki i stwórz swój własny retro styl. Niech nie ogranicza Cię wyobraźnia!