Czy zastanawiałeś się kiedyś co sprawiło, że zobaczona fotografia zaparła Ci dech w piersiach? Być może nie przedstawiała ona żadnej wyjątkowej chwili ani miejsca, a fotografowany obiekt był czymś całkiem zwyczajnym i oczywistym. W czym więc tkwi sekret autorów najpiękniejszych zdjęć? Jeśli ciekawi Cię odpowiedź, zapoznaj się z treścią poniższego artykułu…

Światło w fotografii – jaką pełni rolę?

Nauka o fotografii to przede wszystkim lekcje umiejętnego patrzenia. Utalentowany fotograf dostrzega potencjał tam, gdzie inni nawet nie spojrzeli. Dzieje się tak dlatego, że jest on świadomy mechanizmu, który zachodzi po naciśnięciu spustu migawki. Potrafi przewidzieć, w jaki sposób widziany obraz zostanie zarejestrowany przez aparat fotograficzny. Wie także, jak świadomie zatrzymać i utrwalić konkretne światło na fotografii.

Ale zacznijmy od początku… Najpierw bowiem musisz zdać sobie sprawę, że wszystko co trafia do Twojej świadomości za pośrednictwem Twoich oczu, jest tylko złudzeniem, swoistą fatamorganą. Fakt, że widzisz otaczające Cię przedmioty, jest spowodowany tym, że odbijają one fale świetlne. Więc nie daj się oszukać swoim oczom! Każda istota zobaczy ten sam przedmiot na swój indywidualny sposób – inaczej odbierze go kot, inaczej mysz, a jeszcze inaczej Ty. Zatem jeśli już wiesz, że to co widzisz, jest w praktyce tylko jedną z wielu interpretacji rzeczywistości spowodowaną odmiennym dla każdego odbiorem emitowanego światła, możesz zająć się jego świadomą rejestracją za pomocą aparatu fotograficznego.

Proces powstawania fotografii

Naciśnięcie spustu migawki w zależności od aparatu, który znajdzie się w Twoich dłoniach, wywoła inny mechanizm. Jednak w każdym aparacie fotograficznym chodzi o zarejestrowanie obrazu poprzez wpuszczenie światła na materiał światłoczuły znajdujący się w jego wnętrzu. Tym materiałem może być klisza czy papier (w przypadku fotografii tradycyjnej) i może być matryca światłoczuła (stosowana w fotografii cyfrowej). Aby uzyskać pożądany efekt na zdjęciu, należy najpierw opanować posługiwanie się parametrami regulującymi ilość wpadającego przez obiektyw do aparatu światła. To właśnie dlatego wiedza o świetle jest w fotografii tak istotna. Pozwala ona w sposób kontrolowany zapisywać informacje za pomocą doboru odpowiednich ustawień.

Naświetlenie materiału światłoczułego odbywa się w procesie o przebiegu określonym za pomocą doboru trzech warunkujących go parametrów – czasu naświetlania, wartości przesłony i czułości filmu (w fotografii cyfrowej odpowiednikiem jest czułość ISO). Jeden konkretny plan zdjęciowy może być sfotografowany przy wielu różnych kombinacjach ustawień wspomnianych parametrów.

  • czas naświetlania – jest to czas, w jakim naświetla się materiał światłoczuły
  • przesłona – z jej pomocą reguluje się wielkość otworu w obiektywie, przez który dostaje się światło
  • czułość – stopień reagowania materiału światłoczułego na światło

W zależności od warunków świetlnych oraz charakterystyki fotografowanego obiektu (np. tego czy się rusza), a także estetycznego efektu, który chce się uzyskać, dobiera się zazwyczaj jeden kluczowy dla nas w danej chwili parametr, a następnie dopasowuje do nich resztę.

Chodź, pokoloruj swoje zdjęcie!

Kolor widzianego światła jest w fotografii równie istotny, co jego natężenie. Kontrola ilości światła to proces w gruncie rzeczy techniczny, natomiast dobór balansu bieli wpływa bezpośrednio na plastykę i nastrój zdjęcia. Balans bieli to proces kompresacji barw zapisywanych na matrycy do temperatury barwowej oświetlenia panującego na planie zdjęciowym. W zależności od życzenia fotografa, dobiera się konkretny balans bieli wyrażony w Kelwinach lub korzysta się z gotowych ustawień dla danej pory dnia, pogody lub źródła światła. Najczęściej dąży się jednak do uzyskania efektu światła białego/naturalnego. W tym celu w warunkach, w których panuje odpowiednio ciepłe światło np. światło świecy lub pomarańczowej latarni, „ochładza się” kolorystykę poprzez wybór niższej temperatury, czyli poniżej 4000K. Natomiast przy świetle zimnym, jak światło jarzeniowej żarówki czy lampy błyskowej, wybiera się temperaturę wyższą.

Podsumowując… 

Światło i fotografia to dwa nierozerwalne zagadnienia. Dobierając światło do zdjęć musisz przede wszystkim zwrócić uwagę na jego natężenie oraz temperaturę. Jeśli czujesz się zagubiony po ilości dostarczonych Ci informacji – nie wpadaj w panikę! Weź w dłoń aparat i zacznij eksperymentować z parametrami. Spróbuj sfotografować jeden obiekt na kilka różnych sposobów i zobacz, jak konkretne ustawienia wpływają na zdjęcie. W praktyce, zwłaszcza popełniając błędy, najszybciej nauczysz się fotografii i osiągniesz mistrzowski poziom. Zatem, do dzieła!